Η Πορτογαλία ανακοίνωσε ότι από τις 12 Οκτωβρίου 2025 θα εφαρμόσει το νέο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εισόδου/Εξόδου (Entry/Exit System – EES), το οποίο θα αντικαταστήσει τη χειροκίνητη σφράγιση διαβατηρίων για τους πολίτες εκτός ΕΕ.

Το μέτρο εντάσσεται στο ευρύτερο πρόγραμμα «έξυπνων συνόρων» της ΕΕ και θα εφαρμοστεί ταυτόχρονα σε όλα τα κράτη-μέλη της ζώνης Σένγκεν.

Πώς θα λειτουργεί το σύστημα

Το EES θα καταγράφει ψηφιακά τις ημερομηνίες εισόδου και εξόδου ταξιδιωτών, ενώ κατά την πρώτη είσοδο θα συλλέγονται βιομετρικά δεδομένα, όπως δακτυλικά αποτυπώματα και φωτογραφία προσώπου. Στόχος είναι ο ακριβής έλεγχος της τήρησης του κανόνα «90 ημέρες εντός 180 ημερών» για βραχείες παραμονές στη ζώνη Σένγκεν.

Η αλλαγή αφορά όλους τους πολίτες εκτός ΕΕ, ανεξάρτητα αν χρειάζονται βίζα ή όχι. Οι ταξιδιώτες από χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς και η Αυστραλία, που μέχρι σήμερα ταξιδεύουν χωρίς θεώρηση για έως 90 ημέρες, θα πρέπει να εγγράφονται στο νέο σύστημα.

Τι σημαίνει για τα ταξίδια

Οι πορτογαλικές αρχές προειδοποιούν ότι οι πρώτες εβδομάδες θα είναι πιο χρονοβόρες, καθώς οι επιβάτες θα πρέπει να καταχωρούν για πρώτη φορά τα βιομετρικά τους στοιχεία. Ωστόσο, με την ολοκλήρωση της εγγραφής, οι επόμενες διελεύσεις αναμένεται να γίνονται ταχύτερα.

Το EES θα εφαρμοστεί σε αεροδρόμια, λιμάνια και χερσαία σύνορα. Ειδική έμφαση δίνεται στα διεθνή αεροδρόμια της Λισαβόνας, του Πόρτο και του Φάρο, που εξυπηρετούν εκατομμύρια ταξιδιώτες εκτός ΕΕ.

Στόχοι του προγράμματος

Η ΕΕ υποστηρίζει ότι με το EES θα ενισχυθεί η ασφάλεια των συνόρων, θα περιοριστούν τα φαινόμενα υπέρβασης των ορίων παραμονής και θα αυξηθεί η διαφάνεια. Παράλληλα, καταργείται η παραδοσιακή σφράγιση διαβατηρίων, που θεωρείται λιγότερο αξιόπιστη.

Σταδιακή εφαρμογή

Η πλήρης λειτουργικότητα του συστήματος σε όλα τα κράτη-μέλη αναμένεται μέχρι τον Απρίλιο του 2026. Ήδη πραγματοποιούνται δοκιμές με τη συνεργασία αεροδρομίων, λιμενικών και αστυνομικών αρχών, ενώ έχει ξεκινήσει η εκπαίδευση προσωπικού.

Παρά τις ανησυχίες για καθυστερήσεις στην αρχική φάση, η Πορτογαλία και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζουν ότι το νέο ψηφιακό σύστημα θα βελτιώσει την αποδοτικότητα και την ασφάλεια των ταξιδιών στη Σένγκεν, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή στη διαχείριση των συνόρων.