του Χάρη Ντιγριντάκη

Λίρα εκατό αποδεικνύεται για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις και το 2025, με υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης να ρέουν στο κανάλι των εναλλακτικών προορισμών.

Είναι κοινός τόπος ότι η αγορά τύπου Airbnb έχει βάλει ξεχωριστές πινελιές στο κάδρο του παγκόσμιου τουρισμού. Πρόκειται για εξέλιξη που όμως στην Ελλάδα είχε λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, ελλείψει ουσιαστικού ελέγχου και μη ξεκάθαρων κανόνων από την πολιτεία.

Μολαταύτα η φορολόγηση του κλάδου επαύξησε το προσδοκώμενο έσοδο για το κράτος και οι νέοι όροι επιχειρησιακής λειτουργίας των βραχυχρόνιων μισθώσεων εκτιμάται ότι θα εξαλείψουν τις στρεβλώσεις που παρατηρούνται στην υποδομή φιλοξενίας της χώρα.

Η ισχυρή ζήτηση που παρουσιάζεται και το 2025 δείχνει να μην μπορεί πλέον να καλύψει την αυξημένη προσφορά καταλυμάτων, εξέλιξη η οποία εντοπίζεται στη μειωμένη πληρότητα τους ενόψει της επίσημης εκκίνησης της φετινής τουριστικής σεζόν.

«Αυτή την περίοδο παρατηρούμε μια “κοιλιά” στις κρατήσεις για το επόμενο χρονικό διάστημα, η οποία αποδίδεται αφενός στην αύξηση των διαθέσιμων καταλυμάτων, που έχει ως συνέπεια τη μείωση της πληρότητας, και αφετέρου στην άνοδο κατά 15% των τιμών. Η αύξηση των τιμών, βέβαια, οφείλεται στους φόρους (ΦΠΑ, τέλος κλιματικής αλλαγής, τέλος παρεπιδημούντων και τέλος επιτηδεύματος), οι οποίοι πλέον φτάνουν το 15%. Οι τουρίστες είναι για την ώρα πιο διστακτικοί, ενδεχομένως να αναμένουν να μείωση των τιμών για να προχωρήσουν σε κρατήσεις», επισημαίνει ο Ανδρέας Χίου, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαχειριστών Ακινήτων (ΠΑΣΥΔΑ).

Την αύξηση της προσφοράς καταλυμάτων ήδη από το α’ τρίμηνο του έτους εντόπισε το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (INSETE), με τα προσφερόμενα ακίνητα να είναι αυξημένα σε διψήφιο ποσοστό σε σχέση με πέρυσι.

Πιο συγκεκριμένα, ο αριθμός των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης τον προηγούμενο μήνα ξεπέρασε τις 221 χιλ., διαμορφώθηκε δηλαδή σε επίπεδα λίγο χαμηλότερα από τα 224 χιλ. καταλύματα του περσινού Ιουνίου.

Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι πέρυσι τον Αύγουστο, τον πιο «θερμό» μήνα του καλοκαιριού, ο αριθμός των διαθέσιμων καταλυμάτων είχε ανέλθει σε περίπου 232 χιλ., με τον αντίστοιχο αριθμό των κλινών να διαμορφώνεται στο 1,02 εκατ.

Συνολικά, το α’ τρίμηνο του έτους ο αριθμός των προσφερόμενων καταλυμάτων ανήλθε σε πάνω από 649 χιλ. και ήταν ενισχυμένος σε ποσοστό 10,5% σε σχέση με τις 587 χιλ. του αντίστοιχου τριμήνου του 2024.

«Μέχρι στιγμής για τη φετινή σεζόν διαπιστώνουμε αύξηση της ζήτησης και των κρατήσεων σε εναλλακτικούς προορισμούς όπως η Τήλος και η Αστυπάλαια, ενώ, στον αντίποδα Μύκονος, Σαντορίνη και Πάρος καταγράφουν μειωμένες κρατήσεις και περιορισμένη ζήτηση σε σχέση με πέρυσι», τονίζει ο Ανδρέας Χίου.

Σε σχέση με τους προορισμούς στους οποίους προστίθενται τα περισσότερα καταλύματα, αυτοί βρίσκονται σε περιοχές της ηπειρωτικής χώρας και σε μικρότερα νησιά, που μπαίνουν σταδιακά στον χάρτη των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης. Έτσι αυξημένη είναι η προσφορά στη Θεσσαλονίκη, με τη Χαλκιδική και την Καβάλα να ακολουθούν και την Πελοπόννησο να έπεται, κερδίζοντας σημαντικό έδαφος. Σε ό,τι αφορά τη νησιωτική χώρα, πόντους κερδίζουν κυκλαδίτικα νησιά, όπως η Τήνος, η Σίφνος και η Σέριφος, καθώς και τα Δωδεκάνησα, με αιχμή την Τήλο.

Η εικόνα

Αναλυτικά, σε ό,τι αφορά την αύξηση της προσφοράς ανά μήνα, τον Ιανουάριο, σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε το INSETE, oαριθμός των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης ανήλθε σε 213 χιλ., αυξημένος κατά 23 χιλ., δηλαδή 12%, σε σύγκριση με τις 190 χιλ. του Ιανουαρίου 2024. Τον Φεβρουάριο, τα διαθέσιμα καταλύματα ανήλθαν σε 216 χιλ., σημειώνοντας άνοδο 20 χιλ., ήτοι 11% περίπου, από τα 196 χιλ. του αντίστοιχου μήνα του 2024. Τέλος, τον Μάρτιο, ο αντίστοιχος αριθμός ανήλθε σε 222 χιλ., παρουσιάζοντας αύξηση 18 χιλ., σχεδόν 9%, σε σχέση με τις 204 χιλ. του 2024.

«Η εξέλιξη του αριθμού των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης κατά το α’ τρίμηνο του 2025 δείχνει συνεχιζόμενη αύξηση σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, διατηρώντας τη δυναμική που ξεκίνησε το 2023 και ενισχύθηκε εντός του 2024», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο σχετικό Στατιστικό Δελτίο. «Η εικόνα αυτή επιβεβαιώνει τη σταθερή ενίσχυση της προσφοράς βραχυχρόνιας μίσθωσης στην αρχή του 2025, αντανακλώντας θετικές προσδοκίες για την εξέλιξη της ζήτησης εντός του έτους».

Αντίστοιχη είναι η εικόνα και σε επίπεδο κλινών, με τον φετινό Ιανουάριο να μετρά 100 χιλ. κλίνες παραπάνω σε σχέση με το 2024, αριθμός που παραπέμπει σε αύξηση 12% σε ετήσια βάση.

Πιο αναλυτικά, τον Ιανουάριο, οι διαθέσιμες κλίνες ανήλθαν σε 947 χιλ., αυξημένες κατά 101 χιλ. σε σχέση με τις 845 χιλ. του Ιανουαρίου 2024. Τον Φεβρουάριο, καταγράφηκαν 961 χιλ. κλίνες, παρουσιάζοντας αύξηση 84 χιλ. σε σχέση με τις 877 χιλ. του 2024. Τέλος, τον Μάρτιο, ο αριθμός των κλινών έφτασε τις 981 χιλ., αυξημένος κατά 75 χιλ. σε σύγκριση με τις 906 χιλ. του Μαρτίου 2024.

Τις νέες ισορροπίες στην αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων λόγω της αύξησης των προσφερόμενων καταλυμάτων έχει εντοπίσει και η εταιρεία AirDNA, βάσει των στοιχείων της οποίας, η πληρότητα στα καταλύματα που μισθώνονται διαδικτυακά μέσω πλατφόρμας τύπου Airbnbμειώθηκε σε ετήσια βάση κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες τον Μάρτιο, από 49% πέρυσι σε 45% φέτος.

Η κάμψη αυτή, ωστόσο, δεν αποδίδεται στη μειωμένη ζήτηση, αλλά στην αύξηση των διαθέσιμων καταλυμάτων κατά 5%, τα οποία, όμως, είχαν ως αποτέλεσμα να διευρυνθεί η δεξαμενή των προσφερόμενων διανυκτερεύσεων σε ποσοστό 20% σε σχέση με το 2024. Ως εκ τούτου, μπορεί η ζήτηση να ενισχύθηκε κατά 10% σε ετήσια βάση, ωστόσο, αυτή η δυναμική δεν στάθηκε αρκετή ώστε να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα η πληρότητα.

Πληρότητα και μίγμα επισκεπτών

Ως προς την πληρότητα του α’ τριμήνου του 2025,σύμφωνα με τον ΙΝΣΕΤΕ, καταγράφηκε αύξηση τους δύο πρώτους μήνες και σταθεροποίηση τον Μάρτιο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, παρά την αύξηση προσφερόμενων καταλυμάτων και κλινών.

Συγκεκριμένα τον Ιανουάριο η πληρότητα αυξήθηκε κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες, στο 14%, έναντι 12% το 2024. Μεγαλύτερη ήταν η απόκλιση τον Φεβρουάριο, όταν το αντίστοιχο ποσοστό ανήλθε στο 15% από 10% το 2024, με τον Μάρτιο η πληρότητα να παραμένει σταθερή στο 17%.

Πάντως, η μέση διάρκεια παραμονής σε καταλύματα την περίοδο Ιανουαρίου – Μαρτίου 2025 παρουσίασε γενικευμένη μείωση σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Τον Ιανουάριο, η μέση διάρκεια διαμορφώθηκε σε 3,1 διανυκτερεύσεις, μειωμένη κατά 3,1% σε σχέση με τις 3,2 του 2024. Τον Φεβρουάριο, η μέση διάρκεια ανήλθε επίσης σε 3,2 διανυκτερεύσεις, καταγράφοντας μείωση 11,1% από τις 3,6 διανυκτερεύσεις του 2024. Τέλος, τον Μάρτιο, η μέση διάρκεια παραμονής ανήλθε σε 3,4 διανυκτερεύσεις, παρουσιάζοντας μείωση 2,9% σε σύγκριση με τις 3,5 διανυκτερεύσεις του 2024.

Η διάρθρωση των ταξιδιωτών στη βραχυχρόνια μίσθωση κατά το α’ τρίμηνο του 2025 αναδεικνύει μια ενισχυμένη παρουσία αλλοδαπών επισκεπτών, ακολουθώντας ανοδική τάση μήνα με τον μήνα. Έτσι, η πλειονότητα των επισκεπτών καθ’ όλη τη διάρκεια του τριμήνου να είναι κατά βάση ξένοι τουρίστες σε ποσοστό 60% και άνω.