Σύνταξη: tourismtoday.gr
Η Ελλάδα αναμένεται να υποδεχτεί ρεκόρ από Τούρκους επισκέπτες το 2025, με τις προβλέψεις να φτάνουν τα 1,4 εκατομμύρια. Αυτή η σημαντική αύξηση δεν είναι απλώς μια φευγαλέα τάση.
Είναι μια βαθιά μετατόπιση που οφείλεται σε έναν συνδυασμό οικονομικών πιέσεων στην Τουρκία, της στρατηγικής ελκυστικότητας της Ελλάδας και των βαθιά ριζωμένων πολιτιστικών διασυνδέσεων.
Το Global Tourism Forum αποκαλύπτει τους λόγους πίσω από αυτή την άνευ προηγουμένου κίνηση, από τον αντίκτυπο των οικονομικών προκλήσεων της Τουρκίας έως τις φιλόξενες πολιτικές της Ελλάδας και την αντιληπτή ανώτερη αξία.
1. Οικονομικές Μετατοπίσεις: Η κρίση πληθωρισμού της Τουρκίας και η αξία της Ελλάδας
Ο κύριος καταλύτης για τους Τούρκους πολίτες που αναζητούν διακοπές στο εξωτερικό είναι η σοβαρή οικονομική κατάσταση στην πατρίδα τους.
Το αυξανόμενο κόστος της Τουρκίας: Ο αντίκτυπος της λίρας στις διακοπές
Η Τουρκία αντιμετωπίζει εξαιρετικά υψηλό πληθωρισμό, με τον δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) να φτάνει το 75,4% τον Μάιο. Οι προβλέψεις δείχνουν συνέχιση των υψηλών ρυθμών πληθωρισμού καθ’ όλη τη διάρκεια του 2024 και το 2025. Αυτό το πληθωριστικό περιβάλλον επιδεινώνεται από μια σημαντική υποτίμηση της τουρκικής λίρας.
Για παράδειγμα, η αξία της λίρας έναντι του δολαρίου μειώθηκε κατακόρυφα από περίπου 8 TRY τον Σεπτέμβριο του 2021 σε περίπου 18 TRY μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022.
Ενώ μια ασθενέστερη λίρα μπορεί να προσελκύσει ξένους τουρίστες που αναζητούν «καλή σχέση ποιότητας-τιμής», έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην αγοραστική δύναμη των Τούρκων πολιτών.
Πρόκειται για ένα μοναδικό παράδοξο: η ίδια υποτίμηση που κάνει την Τουρκία φθηνότερη για τους διεθνείς επισκέπτες καθιστά τις εγχώριες διακοπές απαγορευτικά ακριβές για τον ίδιο της τον λαό.
Ο υψηλός πληθωρισμός, που επιδεινώνεται από την πτώση της λίρας, αυξάνει δραματικά το κόστος των τοπικών αγαθών και υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των λειτουργικών εξόδων των ξενοδοχείων και των εισαγόμενων τροφίμων.
Ως αποτέλεσμα, το κόστος των εγχώριων διακοπών στην Τουρκία έχει εκτοξευθεί. Οι τιμές των ξενοδοχείων σε δημοφιλείς προορισμούς όπως η Αττάλεια προβλέπεται να είναι 15-25% υψηλότερες για το επερχόμενο καλοκαίρι σε σύγκριση με το 2022.
Μια τυπική εβδομάδα οικογενειακών διακοπών για τέσσερα άτομα σε ένα θέρετρο μεσαίας κατηγορίας στην Αττάλεια ή το Μπόντρουμ ξεπερνά πλέον τις 150.000 τουρκικές λίρες ή περίπου τα 3.750 δολάρια. Ακόμη και τα εισιτήρια εισόδου σε αρχαιολογικούς χώρους έχουν δει τιμές στα ύψη.
Ελλάδα: Η προσιτή και υψηλής αξίας εναλλακτική
Σε πλήρη αντίθεση, παρόμοιες οικογενειακές διακοπές μιας εβδομάδας στην Ελλάδα εκτιμάται ότι θα κοστίσουν σημαντικά λιγότερο, κυμαινόμενες από περίπου 1.980 δολάρια έως 2.490 δολάρια. Αυτή η σημαντική διαφορά τιμών καθιστά την Ελλάδα μια πιο προσιτή και ελκυστική επιλογή για τους Τούρκους πολίτες.
Η Ελλάδα, μαζί με την Ισπανία, προσελκύει ενεργά τουρίστες μακριά από την Τουρκία διατηρώντας χαμηλότερες τιμές διαμονής, προσφέροντας καλύτερη συνολική αξία και προσφέροντας «ανώτερη τουριστική απόλαυση».
Οι Τούρκοι ταξιδιώτες δηλώνουν συχνά ότι η Ελλάδα είναι «φθηνότερη» και παρέχει «υπηρεσίες καλύτερης ποιότητας» σε σύγκριση με τους πιο ανεπτυγμένους προορισμούς διακοπών της Τουρκίας.
Κάποιοι μάλιστα σημειώνουν με χιούμορ «ίδια θάλασσα, ίδιο χταπόδι, αλλά με κάποιο τρόπο το ένα είναι πολύ πιο φθηνό» στην Ελλάδα.
Αυτή η οικονομική μετατόπιση έχει διαβρώσει το ιστορικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Τουρκίας ως οικονομικά προσιτού παραθαλάσσιου προορισμού.
Εάν η Τουρκία δεν καταφέρει να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητα των τιμών ή να προσφέρει συναρπαστικές εναλλακτικές εμπειρίες, οι αφίξεις τουριστών της θα μπορούσαν να «μειωθούν κατακόρυφα τις μελλοντικές σεζόν».
2. Απρόσκοπτο ταξίδι: Βελτιωμένη προσβασιμότητα και συνδεσιμότητα
Πέρα από την οικονομία, η Ελλάδα έχει κάνει ενεργά πιο εύκολη την προσέγγιση των Τούρκων πολιτών.
Πρωτοποριακό: Πρόγραμμα βίζας κατά την άφιξη στην Ελλάδα
Ένας καθοριστικός παράγοντας είναι το πρόγραμμα «βίζας κατά την άφιξη» της Ελλάδας για Τούρκους πολίτες που επισκέπτονται συγκεκριμένα ελληνικά νησιά, το οποίο ξεκίνησε την 1η Απριλίου 2024.
Το πρόγραμμα απλοποιεί σημαντικά τη διαδικασία σε σύγκριση με την τυπική βίζα Σένγκεν, η οποία περιλαμβάνει υψηλότερα τέλη (90 ευρώ), μεγαλύτερους χρόνους επεξεργασίας (15-60 ημέρες) και συλλογή βιομετρικών δεδομένων.
Η πρωτοβουλία σημείωσε άμεση επιτυχία, με πάνω από 100.000 Τούρκους τουρίστες να τη χρησιμοποιούν για να επισκεφθούν τα ελληνικά νησιά από την έναρξή της, πυροδοτώντας μια τουριστική άνθηση.
Αυτή η εξειδικευμένη βίζα ισχύει για μέγιστο διάστημα 7 ημερών και ισχύει μόνο για καθορισμένα νησιά όπως η Χίος, η Κως, η Λέσβος, η Ρόδος, η Σάμος και άλλα. Δεν επιτρέπει ταξίδια στην ηπειρωτική Ελλάδα ή σε άλλα μη καθορισμένα νησιά.
Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων απλοποιείται μέσω μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας (evisa.gr) και διευκολύνεται από εξωτερικά κέντρα συλλογής.
Η στρατηγική κίνηση έχει ουσιαστικά δημιουργήσει μια «γρήγορη λωρίδα» για βραχυπρόθεσμο, αυθόρμητο τουρισμό.
Ενίσχυση των συνδέσεων: Αεροπορικές και θαλάσσιες διαδρομές
Οι βελτιώσεις στις συγκοινωνιακές συνδέσεις ενισχύουν περαιτέρω την ελκυστικότητα της Ελλάδας:
- Θαλάσσια συνδεσιμότητα: Τα πλοία προσφέρουν δημοφιλείς και γραφικές διαδρομές από τις τουρκικές ακτές προς τα κοντινά ελληνικά νησιά, συχνά με σύντομους χρόνους διέλευσης (λιγότερο από μία ώρα).
Πολυάριθμες καθημερινές διαδρομές είναι διαθέσιμες, ειδικά το καλοκαίρι, που συνδέουν βασικά τουρκικά λιμάνια (π.χ., Αλικαρνασσός, Τσεσμέ) με δημοφιλή ελληνικά νησιά (π.χ., Κως, Χίος, Ρόδος).
Τα εισιτήρια απλής μετάβασης είναι γενικά προσιτά, κυμαινόμενα από 30 έως 100 δολάρια. - Αεροπορική συνδεσιμότητα: Οι απευθείας πτήσεις παρέχουν γρήγορες συνδέσεις μεταξύ των μεγάλων τουρκικών πόλεων και των ελληνικών κόμβων.
Οι πτήσεις από την Κωνσταντινούπολη προς την Αθήνα διαρκούν περίπου 1 ώρα και 30 λεπτά.
Αεροπορικές εταιρείες όπως οι Turkish Airlines, Aegean Airlines, Pegasus και SkyExpress προσφέρουν απευθείας υπηρεσίες. Το κόστος των πτήσεων απλής μετάβασης κυμαίνεται συνήθως από 40 έως 400 δολάρια.
Διπλωματία μέσω του τουρισμού: Διμερής συνεργασία
Αξιωματούχοι του τουρισμού από την Ελλάδα και την Τουρκία συνεργάζονται ενεργά για την ενίσχυση των τουριστικών τους βιομηχανιών.
Πρόσφατα εργαστήρια στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της καμπάνιας “GoTurkey”, στοχεύουν στην ενίσχυση των δεσμών.
Έχει υπογραφεί ένα νέο πρωτόκολλο συνεργασίας, με επίκεντρο τη διαφοροποίηση των τουριστικών προσφορών, συμπεριλαμβανομένου του αγροτουρισμού και του θαλάσσιου τουρισμού. Και τα δύο έθνη τονίζουν την ανάγκη βελτίωσης της συνδεσιμότητας των μεταφορών σε όλες τις διαδρομές.
Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν ζητήσει ακόμη και την επέκταση του συστήματος έκδοσης βίζας κατά την άφιξη λόγω του θετικού οικονομικού του αντίκτυπου.
Αυτή η έμφαση στην «οικοδόμηση εμπιστοσύνης» και στον τουρισμό που λειτουργεί ως «γέφυρα» υποδηλώνει έναν ευρύτερο γεωπολιτικό σκοπό.
Η αυξημένη ταξιδιωτική δραστηριότητα, ιδιαίτερα διευκολύνεται από κυβερνητικές πρωτοβουλίες, χρησιμεύει ως ένας τομέας χαμηλού κινδύνου και υψηλής ανταμοιβής για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ ιστορικά πολύπλοκων γειτόνων.
3. Πολιτιστική γοητεία και ανώτερη εμπειρία
Πέρα από τους οικονομικούς και υλικοτεχνικούς παράγοντες, οι πολιτιστικοί δεσμοί και η αντιληπτή ποιότητα παίζουν σημαντικό ρόλο.
Κοινή κληρονομιά, νέες εμπειρίες: Γιατί η Ελλάδα αντηχεί
Η Ελλάδα και η Τουρκία μοιράζονται έναν βαθύ πολιτιστικό δεσμό, με αιώνες αλληλένδετης ιστορίας.
Και τα δύο έθνη διαθέτουν μια πλούσια γκάμα πολιτιστικών και ιστορικών χώρων, από αρχαία ερείπια όπως η Ακρόπολη στην Αθήνα και η Έφεσος στην Τουρκία, έως κοινά θρησκευτικά μνημεία.
Ο γαστρονομικός τουρισμός είναι επίσης δημοφιλής, με τόσο την ελληνική όσο και την τουρκική κουζίνα να φημίζονται για τα νόστιμα, αυθεντικά πιάτα τους.
Οι Τούρκοι τουρίστες έλκονται από τα διάσημα νησιά και τις παράκτιες πόλεις της Ελλάδας, με τη Μύκονο, τη Σαντορίνη και την Αθήνα να αποτελούν τις κορυφαίες επιλογές.
Τα νησιά που βρίσκονται γεωγραφικά πιο κοντά στις τουρκικές ακτές, όπως η Σάμος και η Λέσβος, έχουν δει μια «σοβαρή άνθηση» στους Τούρκους επισκέπτες, ειδικά για σύντομες διακοπές. Άλλα δημοφιλή, εύκολα προσβάσιμα νησιά περιλαμβάνουν τη Χίο, την Κω, τη Ρόδο και τη Σύμη.
Πέρα από την τιμή: Ποιοτική υπηρεσία και αυθεντική γοητεία
Ένας σημαντικός ποιοτικός παράγοντας είναι η αντίληψη μεταξύ των Τούρκων πολιτών ότι η Ελλάδα προσφέρει «καλύτερη συνολική αξία και ανώτερη τουριστική απόλαυση». Αυτό υπερβαίνει την απλή τιμή και αφορά τη συνολική ποιότητα της εμπειρίας των διακοπών.
Ορισμένοι Τούρκοι ταξιδιώτες δηλώνουν ρητά ότι «ο ελληνικός τουριστικός τομέας είναι πιο ηθικός» από της χώρας τους, όπου αντιλαμβάνονται ότι «σχεδόν όλα είναι απάτες τιμών, η ποιότητα είναι συνήθως κακή και η φιλοξενία είναι 0».
Η Ελλάδα θεωρείται επίσης ότι προσφέρει «λιγότερο πολυσύχναστες» εμπειρίες, ιδιαίτερα στα νησιά της, και χωρίς προβλήματα όπως οι υπερβολικές χρεώσεις για παροχές όπως οι ξαπλώστρες, οι οποίες έχουν γίνει σημείο διαμάχης σε ορισμένα τουρκικά θέρετρα.
Επιπλέον, υπάρχει μια αξιοσημείωτη κοινωνικοπολιτιστική διάσταση: ορισμένοι Τούρκοι πολίτες θεωρούν την Ελλάδα ως «όαση για τους Τούρκους της μεσαίας τάξης» που μπορεί να έχουν «αηδιάσει από τη θρησκευτικότητα και τον συντηρητισμό στην Τουρκία», αναζητώντας ένα πιο φιλελεύθερο ή οικείο πολιτιστικό περιβάλλον στο εξωτερικό.
Αυτό δείχνει ότι η επιλογή των καταναλωτών δεν καθοδηγείται αποκλειστικά από το κόστος, αλλά και από μια βαθύτερη δυσαρέσκεια με πτυχές της εγχώριας τουριστικής εμπειρίας, επηρεάζοντας την αφοσίωση και την προτίμηση προορισμού.
Κοιτάζοντας μπροστά: Επιπτώσεις και για τα δύο έθνη
Αυτή η μετατόπιση στα τουριστικά πρότυπα έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Τουρκία.
Η Χρυσή Ευκαιρία της Ελλάδας
Η συνεχής αύξηση των Τούρκων επισκεπτών παρουσιάζει σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες για την Ελλάδα, ενισχύοντας τα έσοδα και τη συνολική οικονομική της υγεία.
Η επιτυχία του προγράμματος «βίζα κατά την άφιξη» έχει οδηγήσει σε εκκλήσεις για την επέκτασή του, υποδεικνύοντας δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης σε αυτήν την επικερδή αγορά.
Πέρα από τον αριθμό των άμεσων επισκεπτών, υπάρχουν ευκαιρίες για την ανάπτυξη καινοτόμων τουριστικών πακέτων διπλής χώρας, αξιοποιώντας τη συμπληρωματική φύση των τουρκικών και ελληνικών τουριστικών προϊόντων για την προσέλκυση τουριστών υψηλής αξίας από αγορές μακρινών αποστάσεων.
Το σταυροδρόμι του τουρισμού της Τουρκίας
Παρά τις φιλόδοξες προβλέψεις της Τουρκίας για τη συνολική ανάπτυξη του τουρισμού, με τον τομέα να αναμένεται να συνεισφέρει 5,2 τρισεκατομμύρια ₺ στην οικονομία και να υποστηρίξει 3,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας το 2025, η εγχώρια τουριστική βιομηχανία αντιμετωπίζει ένα «σοβαρό πρόβλημα» στη διατήρηση των πολιτών της.
Η ευρέως διαδεδομένη αντίληψη περί «χαμηλής αξίας», «απάτης τιμών» και μείωσης της ποιότητας των υπηρεσιών στον τουριστικό τομέα της Τουρκίας αποτελεί σημαντικό κίνδυνο.
Οι εκθέσεις του κλάδου προειδοποιούν ότι εάν η Τουρκία δεν καταφέρει να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητα των τιμών ή να προσφέρει συναρπαστικές εναλλακτικές εμπειρίες, οι αφίξεις τουριστών θα μπορούσαν να «μειωθούν κατακόρυφα» τις μελλοντικές σεζόν, ιδίως από την ζωτικής σημασίας εγχώρια αγορά της.
Η ανορθόδοξη μακροοικονομική πολιτική της Τουρκίας, και συγκεκριμένα η μείωση των επιτοκίων παρά τον υψηλό πληθωρισμό, έχει άθελά της καταστήσει τις εγχώριες διακοπές απαγορευτικά ακριβές για τους πολίτες της. Αυτό λειτουργεί ως σημαντική ώθηση για τον εξερχόμενο τουρισμό σε πιο οικονομικούς προορισμούς όπως η Ελλάδα.
Ο τουρισμός ως γέφυρα: Γεωπολιτικές επιπτώσεις
Η επιτυχία και η επέκταση των πρωτοβουλιών συνεργασίας στον τομέα του τουρισμού, ιδίως του προγράμματος έκδοσης βίζας κατά την άφιξη, μπορεί να χρησιμεύσει ως απτός δείκτης βελτίωσης των πολιτικών σχέσεων και αύξησης της εμπιστοσύνης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.
Τέτοια προγράμματα είναι συχνά ευαίσθητα στις γεωπολιτικές μετατοπίσεις. Η συνεχιζόμενη επιτυχία και ανάπτυξή τους θα αντανακλούσε άμεσα τη σταθερότητα και τη θετική πορεία της διπλωματικής τους σχέσης.
Το πρωτόκολλο συνεργασίας περιγράφεται ρητά ως μια «συμβολική και πρακτική χειρονομία οικοδόμησης εμπιστοσύνης» σε μια εποχή που οι ευρύτερες γεωπολιτικές εντάσεις παραμένουν ευαίσθητες.
Η αυξανόμενη προτίμηση των Τούρκων υπηκόων για την Ελλάδα για τις καλοκαιρινές τους διακοπές το 2025 είναι ένα πολύπλευρο φαινόμενο. Οφείλεται κυρίως στις σοβαρές εσωτερικές οικονομικές προκλήσεις της Τουρκίας, οι οποίες έχουν καταστήσει τις τοπικές διακοπές απρόσιτες.
Ταυτόχρονα, η Ελλάδα έχει στρατηγικά τοποθετηθεί ως μια πιο οικονομικά αποδοτική και ελκυστική εναλλακτική λύση, ενισχυμένη από το επιτυχημένο πρόγραμμα έκδοσης βίζας κατά την άφιξη και τις βελτιωμένες συγκοινωνιακές συνδέσεις.
Αυτό ενισχύεται περαιτέρω από την κοινή πολιτιστική κληρονομιά και την αντίληψη για ανώτερη ποιότητα υπηρεσιών και λιγότερο πολυσύχναστες εμπειρίες στην Ελλάδα.
Αυτή η τάση σηματοδοτεί μια θεμελιώδη αναπροσαρμογή της δυναμικής του περιφερειακού τουρισμού, προσφέροντας σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες για την Ελλάδα, ενώ παράλληλα αποτελεί κρίσιμη πρόκληση για τον εγχώριο τουριστικό τομέα της Τουρκίας.
Επιπλέον, αυτή η αυξανόμενη τουριστική ροή λειτουργεί έμμεσα ως ένα σημαντικό μέσο ήπιας ισχύος και διπλωματικής προσέγγισης, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία μεταξύ των δύο εθνών, παρά τις ιστορικές πολυπλοκότητες.
