Mήπως τα σωματεία των πιλότων καταδικάζουν τις Lufthansa και Air France σε μια μακρά και αγωνιώδη ύφεση; Ή μήπως τα ίδια τα συνδικάτα έχουν μπροστά τους ανώμαλη προσγείωση;
Οι δύο μεγαλύτεροι αερομεταφορείς της Ευρώπης βρίσκονται σε αναστάτωση. Οι πιλότοι της Lufthansa (LHA:GR) ανακοίνωσαν ότι θα προχωρήσουν σε νέα απεργία σήμερα, ενώ η Air France-KLM (AF:FP) πάσχισε να επανέλθει μετά τη διάρκειας δύο εβδομάδων απεργία των πιλότων της που χάλασε τα σχέδια εκατοντάδων χιλιάδων επιβατών και κόστισε στην εταιρεία περισσότερα από 250 εκατ. ευρώ.
Τα συνδικάτα αγωνίζονται ενάντια στις προσπάθειες των Air France-KLM και Lufthansa να μειώσουν το κόστος λειτουργίας τους και να προστατευτούν από τον ανταγωνισμό των αεροπορικών εταιρειών χαμηλού κόστους. Και οι δύο εταιρείες προσπαθούν να αναπτύξουν τις δικές τους δραστηριότητες χαμηλού κόστους, στελεχώνοντας το προσωπικό τους με εργαζόμενους οι οποίοι θα απολαμβάνουν λιγότερο γενναιόδωρες αμοιβές και επιδόματα από τους σημερινούς εργαζόμενους.
Οι Ευρωπαίοι υπήρξαν αρκετά ανεκτικοί με τις απεργίες του παρελθόντος. Όταν η απεργία των πιλότων της Air France τον Ιούνιο του 1998 απείλησε να σπέρνει τον όλεθρο λόγω του Παγκόσμιου Κυπέλλου στο Παρίσι εκείνο το μήνα, μόνο το 34% των Γάλλων τάχθηκε εναντίον της απεργίας, σύμφωνα με δημοσκόπηση που είχε γίνει τότε. Τα ζητήματα διευθετήθηκαν στις παραμονές της έναρξης του τουρνουά.
Το κλίμα τώρα είναι πολύ διαφορετικό. Σε έρευνα που πραγματοποίησε την περασμένη εβδομάδα η γαλλική εταιρεία δημοσκοπήσεων Tilder-LCI-OpinionWay, το 69% έκρινε αδικαιολόγητα τα αιτήματα των πιλότων της Air France. Στη Γερμανία, μια έρευνα της εταιρείας δημοσκοπήσεων Forsa, κατά τη διάρκεια της απεργίας των πιλότων της Lufthansa την περασμένη άνοιξη διαπίστωσε ότι το 71% θεωρούσε αδικαιολόγητα τα αιτήματά τους. Οι πιλότοι της Lufthansa δήλωσαν ότι εκπροσωπούν τον απλό εργαζόμενο εναντίον της «ακρίδας του καπιταλισμού». Αλλά η εφημερίδα Bild περιέγραφε τους πιλότους ως «απεργούς πολυτελείας» που συχνά «κερδίζουν 10 φορές περισσότερα από όσο οι οδηγοί λεωφορείων». Οι ανώτεροι πιλότοι μπορεί να κερδίζουν περισσότερα από 200.000 δολάρια ετησίως.
Η μείωση του κόστους είναι απαραίτητη για την Air France και την Lufthansa, λέει ο Robin Byde, αναλυτής στο Λονδίνο, της Cantor Fitzgerald. Οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους EasyJet (EZJ:LN) και Ryanair (RYA:ID)έχουν αρπάξει μερίδιο αγοράς από τα δίκτυα τους στην Ευρώπη. Παρά το γεγονός ότι οι δύο αερομεταφορείς εξακολουθούν να κερδίζουν καλές αποδόσεις παρέχοντας υπηρεσίες υψηλής ποιότητας σε μεγάλες αποστάσεις, «δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά ένα μεγάλο δίκτυο μικρών αποστάσεων που έχει διαρροή χρημάτων», λέει ο Byde.
Αυτό εξηγεί γιατί οι δύο αεροπορικές εταιρείες προσπαθούν να οικοδομήσουν μονάδες χαμηλού κόστους. Η Air France-KLM έχει επεκτείνει την πρώην ολλανδική μονάδα τσάρτερ Transavia στη Γαλλία και επιδιώξει να αναπτυχθεί και σε άλλες χώρες. Τώρα η σχεδιαζόμενη επέκταση εκτός Γαλλίας έχει εγκαταλειφθεί ως κίνητρο για τους πιλότους να τερματίσουν την απεργία τους. Στην Lufthansa, οι πιλότοι διαμαρτύρονται για το σχέδιο της εταιρείας να εξοικονομήσει δαπάνες για ορισμένα δρομολόγια χρησιμοποιώντας πλήρωμα που θα προέρχεται από μια εξωτερική εταιρεία που δεν θα απολαμβάνουν τα ίδια οφέλη με τους τακτικούς πιλότους.
Η κατάσταση της Air France-KLM είναι ιδιαίτερα επείγουσα. Έχει καταγράψει ζημιές τα πέντε από τα τελευταία έξι χρόνια καθώς οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους έχουν κινηθεί επιθετικά στη Γαλλία. Παρότι ανέκοψε την επέκταση της Transavia εκτός Γαλλίας, η εταιρεία προχωρά με το σχέδιό της να αναπτύξει μονάδα χαμηλού κόστους στο εσωτερικό της Γαλλίας. Ο Πρωθυπουργός Manuel Valls λέει ότι η κυβέρνηση, η οποία κατέχει το 16% της Air France, υποστηρίζει πλήρως το σχέδιο. Παρότι το μεγαλύτερο σωματείο των πιλότων ανέστειλε τα σχέδια για απεργιακές κινητοποιήσεις 28 Σεπτεμβρίου, δεν έχει ακόμη πει αν θα συμφωνήσει.
Ορισμένοι πελάτες της Air France το ταξίδι των οποίων διαταράχθηκε από τις απεργίες φαίνεται να είναι πολύ πιο θυμωμένοι με τους πιλότους από ό,τι με την αεροπορική εταιρεία. «Η Air France θα μπορούσε να σβήσει»,έγραψε ο Cyril Benoit, επενδυτικός τραπεζίτης από το Παρίσι, σε ανοικτή επιστολή προς τους απεργούς πιλότους, που δημοσιεύτηκε στη γαλλική ιστοσελίδα της Huffington Post. «Καταστρέφετε τα πάντα».
Bloomberg Businessweek
capital.gr