
της Εύας Οικονομάκη
Περίπου 200 εκατ. ευρώ δαπανούν οι ξενοδόχοι σε δράσεις βιωσιμότητας, σύμφωνα με την έρευνα «Βιώσιμη Φιλοξενία: Μετρήσεις και προκλήσεις στα ελληνικά ξενοδοχεία» που εκπόνησε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ).
Το 2024 από το 1 δισ. ευρώ επενδύσεις που πραγματοποίησαν οι επιχειρηματίες του κλάδου το 19% διοχετεύτηκε σε πράσινες πρακτικές.
Με βάση τη σχετική έρευνα που παρουσίασε ο Δρ. Γεώργιος Πετράκος, καθηγητής Ποσοτικών Μεθόδων & Η/Υ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Γενικός Διευθυντής του ΙΤΕΠ, τα μεγάλα και υψηλής κατηγορίας ξενοδοχεία προχωρούν με σημαντικές επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και συστήματα για τη μέτρηση και την υλοποίηση των στόχων τους σχετικά με την βιωσιμότητα.
Αντίστοιχα, τα μικρότερα και χαμηλότερης κατηγορίας ξενοδοχεία προτιμούν άμεσες, ορατές και οικονομικά αποδοτικές λύσεις, ενώ εφαρμόζουν περιορισμένα πιο τεχνικά απαιτητικά έργα και επενδύσεις.
Μεταξύ των δράσεων στις οποίες κατευθύνθηκαν κεφάλαια περιλαμβάνονται συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας, συστήματα θέρμανσης και ψύξης, συστήματα ελέγχου, πρακτικές εξοικονόμησης νερού, σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και συστήματα ανακύκλωσης υλικών.
Σε ό,τι αφορά την ηλεκτροκίνηση, καταγράφεται σημαντική αύξηση του ποσοστού ξενοδοχείων που διαθέτουν σταθμό φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων από το 5,3% το 2020 σε 15,7% το 2024.
Συγκεκριμένα, τα ξενοδοχεία 5 αστέρων που διαθέτουν τέτοιους σταθμούς αυξήθηκαν από 21,3% το 2020 σε 65,3% το 2024, με το αντίστοιχο ποσοστό στα 4άστερα να έχει ενισχυθεί από το 11,5% το 2020 στο 28,5% το 2024.
Με βάση την έρευνα του ΙΤΕΠ, το 21% των ξενοδοχείων διαθέτει σύστημα καταγραφής και παρακολούθησης των ενεργειακών τους καταναλώσεων, ενώ σε σχέση με την εξοικονόμηση νερού, πάνω από τα μισά ξενοδοχεία καταγράφουν επαναχρησιμοποίηση πετσέτας και διαθέτουν καζανάκι μειωμένης κατανάλωσης.
Τα 4 προφίλ
Βάσει της μελέτης που παρουσιάστηκε στο συνέδριο «Χαράσσοντας τον δρόμο για ένα βιώσιμο αύριο» που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Φιλοξενία με αξία για όλους», γιορτάζοντας τα 90 χρόνια από την ίδρυση του ΞΕΕ, τα ξενοδοχεία χωρίζονται σε 6 κατηγορίες ανάλογα με τη διαχείριση αποβλήτων.
Χρήστες μεθόδων Ανακύκλωσης Υψηλής Τεχνολογίας – Hight Tech Recyclers (9,4%). Υψηλά ποσοστά υιοθέτησης συστημάτων παρακολούθησης αποβλήτων και διαχείρισης τροφίμων. Το 25% ανήκει στην κατηγορία 5 αστέρων και το 33% διαθέτει πάνω από 100 δωμάτια.
Ειδικοί στη Διαχείριση Αποβλήτων- WM Experts (9,3%). Το 50% είναι ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων με τουλάχιστον 50 δωμάτια. Παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά υιοθέτησης πρακτικών διαχείρισης (>90%).
Μινιμαλιστές- Minimalists (33,9%). Η μεγαλύτερη κατηγορία, με μόνη πρακτική τη βασική ανακύκλωση. Δεν παρουσιάζει ξεκάθαρο προφίλ ως προς την περιοχή, το μέγεθος ή την κατηγορία.
Μη Εμπλεκόμενοι- Non-engaged (19,4%). Το 60% είναι μικρά, οικογενειακά ξενοδοχεία με περίπου 20 δωμάτια, κατηγορίας 1 ή 2 αστέρων. Σχεδόν δεν εφαρμόζουν πρακτικές διαχείρισης αποβλήτων.
Με ισορροπημένες Επιδόσεις- Balanced Performers (12,6%). Διακρίνονται τόσο στην ανακύκλωση όσο και στη μείωση υλικών. Το 35% βρίσκεται στο Νότιο Αιγαίο και το 90% είναι μικρά, οικογενειακά ξενοδοχεία.
Συνειδητοποιημένοι βάσει οικονομικών κριτηρίων- Cost Conscious (15,4%) Εστιάζουν σε στρατηγικές που προσφέρουν εξοικονόμηση κόστους. Μόνο το 10% διαθέτει πιστοποιήσεις περιβαλλοντικής/βιώσιμης ανάπτυξης.
Τα συμπεράσματα της έρευνας
Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας είναι:
▪ Η ανάλυση των δεδομένων της έρευνας ΙΤΕΠ/ΞΕΕ – ESG 2024 σε συνδυασμό με σχετικά αποτελέσματα από άλλες έρευνες του ΙΤΕΠ, αποτυπώνει με σαφήνεια ότι τα ελληνικά ξενοδοχεία κινούνται σταδιακά προς ένα πιο βιώσιμο μοντέλο λειτουργίας.
▪ Τα επίπεδα βούλησης, στοχοθεσίας και ευαισθητοποίησης είναι υψηλά σε όλες τις κατηγορίες ξενοδοχείων, αλλά η πρόοδος κυρίως σε τεχνολογικό επίπεδο είναι ανομοιογενής.
▪ Tα μεγάλα και υψηλής κατηγορίας ξενοδοχεία, σε υψηλά ποσοστά, προχωρούν με σημαντικές επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και συστήματα για την μέτρηση και την υλοποίηση των στόχων τους σχετικά με τη βιωσιμότητα.
▪ Τα μικρότερα και χαμηλότερης κατηγορίας ξενοδοχεία προτιμούν άμεσες, ορατές και οικονομικά αποδοτικές λύσεις, ενώ πιο τεχνικά απαιτητικά έργα και επενδύσεις εφαρμόζονται περιορισμένα.
▪ Αυτό υπογραμμίζει την άμεση ανάγκη για ενημέρωση και επιμόρφωση, για κίνητρα και επιδοτήσεις σε έργα τεχνολογικής αναβάθμισης με στόχο την βιώσιμη ανέλιξή τους, και για στρατηγική υποστήριξη από την Πολιτεία και τους τοπικούς φορείς.