
Του Χάρη Ντιγριντάκη
Δόθηκε το εναρκτήριο λάκτισμα για την επόμενη ημέρα της ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ. Βρέθηκε η Λυδία Λίθος για την τροχοδρόμηση του project, που δεν ήταν άλλη από την πιστοποίηση των 39 σηράγγων του αυτοκινητοδρόμου, ένα σταυρόλεξο για δυνατούς «παίκτες» που φαίνεται ότι το έλυσε η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Τούτων δοθέντων μπήκε το νερό αυλάκι και εφόσον δεν υπάρξει κάποια ανατροπή, έως το τέλος του 2025 αναμένεται να έχει τελεσφορήσει η διαδικασία παραχώρησης της Εγνατίας Οδού και των τριών καθέτων οδικών αξόνων στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ–Egis.
Υπενθυμίζεται ότι η σύμβαση παραχώρησης υπογράφηκε μεταξύ του ελληνικού Δημοσίου, του ΤΑΙΠΕΔ και της αναδόχου κοινοπραξίας τον Μάρτιο του 2024, σηματοδοτώντας, τότε, την ολοκλήρωση του διαγωνισμού για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου που συνδέει την Ηγουμενίτσα με τους Κήπους του Έβρου.
Ωστόσο, προκειμένου η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ–Egis να αναλάβει τη διαχείριση του άξονα και των καθέτων αυτής για 35 χρόνια, απαιτείται η εκπλήρωση σειράς προαπαιτούμενων. Το βασικότερο εξ αυτών όπως προαναφέρθηκε αφορά στην πιστοποίηση των 39 σηράγγων του οδικού άξονα, διαδικασία που αποτελεί ευθύνη του Δημοσίου και της οποίας την ολοκλήρωση θα διαδεχθεί η σύνταξη του πρωτοκόλλου παράδοσης- παραλαβής και το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής.
Προκειμένου να κερδηθεί χρόνος, σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, η τεχνική υποστήριξη της διαδικασίας πιστοποίησης φέρεται ότι θα ανατεθεί στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Παράλληλα, συμβουλευτική εταιρεία θα αναλάβει την αποτύπωση και τεκμηρίωση της υφιστάμενης κατάστασης, μέσω συλλογής στοιχείων, επεξεργασίας αρχειακού υλικού και βιντεοσκόπησης του οδικού άξονα.
Όπως τονίστηκε στόχος είναι έως το τέλος του 2025 να παραδοθεί ο αυτοκινητόδρομος από το Ελληνικό Δημόσιο και την Εγνατία Οδό Α.Ε. στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ–Egis, με τελικό βήμα την κύρωση της σύμβασης παραχώρησης από τη Βουλή.
Κατά την ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ τον Ιούνιο, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Γιώργος Περιστέρης τόνισε πως η εταιρεία είναι έτοιμη να προχωρήσει στην παραχώρηση, σημειώνοντας πως τα απαιτούμενα κεφάλαια – ήτοι το τίμημα αρχικού ύψους 1,496 δισ. ευρώ – είναι ήδη διαθέσιμα.
Πέραν της πιστοποίησης των σηράγγων, απομένει να διευθετηθεί και μία ακόμη εκκρεμότητα –μικρότερης σημασίας– που αφορά τρεις σταθμούς διοδίων οι οποίοι είχαν σχεδιαστεί να υλοποιηθούν στον αυτοκινητόδρομο.
Ωστόσο δύο εξ αυτών (σε Μάλγαρα και Χαλάστρα) δεν έχουν κατασκευαστεί, ενώ ένας (στο Πολύκαστρο) δεν έχει τεθεί σε λειτουργία.
Το αντικείμενο της παραχώρησης
Ανατέμνοντας τους όρους της συμφωνίας προβλέπεται η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis να αναλάβει για 35 έτη τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση της Εγνατίας Οδού και των καθέτων αξόνων:
- Σιάτιστα–Ιεροπηγή/Κρυσταλλοπηγή (69,3 χλμ.): Οδικός άξονας που συνδέει την Αλβανία με την Κεντρική Ελλάδα και την Αθήνα μέσω του Ε65. Αποτελεί τμήμα του «εκτεταμένου διευρωπαϊκού οδικού δικτύου» και διαθέτει οκτώ ανισόπεδους κόμβους. Τα χαρακτηριστικά του προσομοιάζουν με αυτά της Εγνατίας Οδού.
- Χαλάστρα–Εύζωνοι (60 χλμ.): Σύνδεση με τη Βόρεια Μακεδονία μέσω του μεθοριακού σταθμού Ευζώνων. Αποτελεί τμήμα του «κεντρικού διευρωπαϊκού οδικού δικτύου», διαθέτει τρεις ανισόπεδους κόμβους και περιλαμβάνει υποχρεώσεις αναβάθμισης από τον παραχωρησιούχο.
- Θεσσαλονίκη–Σέρρες–Προμαχώνας (95,5 χλμ.): Διασυνδέει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία και την Αθήνα μέσω της Εγνατίας Οδού και του ΠΑΘΕ. Περιλαμβάνει 17 ανισόπεδους κόμβους και απαιτεί αναβάθμιση στο τμήμα Χριστός–Αμπέλα (10,176 χλμ.).
Επενδύσεις
Εντός της πρώτης πενταετίας προβλέπεται η υλοποίηση επενδύσεων ύψους 420 εκατ. ευρώ, ενώ σε ορίζοντα 35ετίας θα πραγματοποιηθούν εργασίες βαριάς συντήρησης συνολικού ύψους 1,8 δισ. ευρώ.
Οι εργασίες αυτές αφορούν κυρίως αντικαταστάσεις ασφαλτικών και οδοστρωμάτων, βαριά συντήρηση τεχνικών έργων (γέφυρες, σήραγγες) αντικαταστάσεις οριζόντιας και κάθετης σήμανσης (πινακίδες, διαγράμμιση) και αντικατάσταση μεταλλικών στηθαίων ασφαλείας.
Η Σύμβαση προβλέπει επίσης την κατασκευή και 16 Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) και 12 σύγχρονων χώρων στάθμευσης και αναψυχής κατά μήκος του οδικού άξονα.
Η σύμβαση περιλαμβάνει για πρώτη φορά τη βαριά συντήρηση του οδικού άξονα και των καθέτων του, συνολικού μήκους 225 χιλιομέτρων, που συνδέουν τη χώρα με την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία.
Οι υποδομές του αυτοκινητοδρόμου αναμένεται να αναβαθμιστούν σημαντικά, με στόχο τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και της ποιότητας μετακινήσεων.
Η Εγνατία Οδός δόθηκε στο σύνολό της στην κυκλοφορία πριν από περίπου 16 χρόνια, στις 30 Μαΐου 2009 στο πλαίσιο τελετής στην οποία είχαν παραβρεθεί ο, τότε, πρωθυπουργός κ. Κώστας Καραμανλής και ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς.
Η αναβάθμιση του οδικού άξονα αναμένεται να δημιουργήσει περαιτέρω αναπτυξιακά οφέλη για την περιοχή της Βόρειας Ελλάδας.
Όπως ανέφερε, πρόσφατα, σε συνέδριο ο Εντεταλμένος Σύμβουλος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Πέτρος Σουρέτης, η Εγνατία Οδός – της οποίας η παραχώρηση αναμένεται να ολοκληρωθεί έως 31/12/2025 θα οδηγήσει στην πλήρη αναβάθμιση της οδικής ραχοκοκαλιάς της Βόρειας Ελλάδας.
“Η Εγνατία Οδός οφείλει να μετασχηματιστεί σε έναν έξυπνο, πράσινο και βιώσιμο αυτοκινητόδρομο, ικανό να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες μετακίνησης, ασφάλειας και περιβαλλοντικής ευθύνης ενσωματώνοντας ψηφιακή τεχνολογία και ΑΙ στη λειτουργία, διαχείριση και ασφάλεια υποδομής, σταθμούς ηλεκτροφόρτισης, όπως και μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, μέσω χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας” είχε σημειώσει ο κ. Σουρέτης.