Η BluPeak Estate Analytics συνδέει ευθέως τη στεγαστική αδυναμία των νέων με τη συνεχιζόμενη πτώση των γεννήσεων, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα του 2025 δεν αντιμετωπίζει τρία μεμονωμένα προβλήματα – στέγαση, υπογεννητικότητα και δημογραφικό – αλλά μία ενιαία κρίση με κοινή αφετηρία.
Η BluPeak Estate Analytics επισημαίνει ότι η στέγη αποτελεί πλέον τον κεντρικό κρίκο στην αλυσίδα που οδηγεί από την οικονομική επισφάλεια των νέων μέχρι την έντονη δημογραφική συρρίκνωση της χώρας. Η στεγαστική κρίση των τελευταίων ετών έχει λάβει χαρακτηριστικά συστημικού προβλήματος, επηρεάζοντας σε βάθος τόσο την κοινωνική συνοχή όσο και τη δυνατότητα οικογενειακής διαμόρφωσης.
Παρά το μεγάλο απόθεμα κατοικιών, σημαντικό μέρος του παραμένει κλειστό ή ακατάλληλο για χρήση, ενώ η άνοδος των τιμών, η πίεση των βραχυχρόνιων μισθώσεων και η απουσία πολιτικής κοινωνικής κατοικίας έχουν εκτοξεύσει το κόστος στέγασης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι νέοι δαπανούν πάνω από το 50% του εισοδήματός τους σε ενοίκιο και συχνά παραμένουν στην πατρική στέγη πολύ μετά τα 30. Περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού βρίσκεται σήμερα σε στεγαστική επισφάλεια.
Οι συνθήκες αυτές επηρεάζουν άμεσα την απόφαση για δημιουργία οικογένειας. Η αναβολή της τεκνοποίησης δεν οφείλεται σε επιλογή τρόπου ζωής, αλλά σε πρακτική αδυναμία εξασφάλισης σταθερής κατοικίας και οικονομικής προβλεψιμότητας.
Κάτω από τις 70.000 γεννήσεις για πρώτη φορά το 2024
Η δημογραφική διάσταση της κρίσης αποτυπώνεται καθαρά στους αριθμούς. Το 2008 η Ελλάδα κατέγραψε περίπου 118.000 γεννήσεις, ενώ το 2023 ο αριθμός έπεσε στις 72.300. Το 2024 οι γεννήσεις υποχώρησαν για πρώτη φορά κάτω από τις 70.000, αγγίζοντας τις 68.467. Μέσα σε 15 χρόνια η μείωση ξεπερνά το 38%, με τον δείκτη γονιμότητας να παραμένει σταθερά στο 1,3 – πολύ κάτω από το επίπεδο αναπλήρωσης του πληθυσμού.
Η BluPeak τονίζει ότι χωρίς στοχευμένη στεγαστική πολιτική, δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Κεντρικά εργαλεία θεωρούνται η αξιοποίηση κενών ακινήτων, η ανάπτυξη προγραμμάτων κοινωνικής κατοικίας, η ενίσχυση της μακροχρόνιας μίσθωσης και τα κίνητρα για ανακαίνιση παλαιών κατοικιών.
Σε πρόσφατη τοποθέτησή του, ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, υπογράμμισε ότι η δημογραφική συρρίκνωση επηρεάζει οριζόντια την οικονομία. Υπολογίζεται ότι στο τέλος του αιώνα το ΑΕΠ της χώρας μπορεί να βρεθεί έως και 31% χαμηλότερα από το επίπεδο του 2019 λόγω της μείωσης του πληθυσμού, ακόμη και υπό μετριοπαθές σενάριο.
Η BluPeak καταλήγει ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται μόνο αύξηση των γεννήσεων, αλλά το κατάλληλο περιβάλλον για να μπορέσουν οι νέοι να δημιουργήσουν οικογένεια. Και αυτό, όπως σημειώνει, ξεκινά από ένα σταθερό, προσιτό και ασφαλές σπίτι.
