Η Βαρκελώνη είναι πλέον η πόλη με τον υψηλότερο συνωστισμό τουριστών στον κόσμο, σύμφωνα με μελέτη της Nomad eSIM.
Με περισσότερους από 20,3 εκατομμύρια επισκέπτες τον χρόνο και πυκνότητα 201.722 τουριστών ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, η πρωτεύουσα της Καταλονίας ξεπερνά παγκοσμίου φήμης προορισμούς όπως το Κανκούν, το Πόρτο και η Νέα Υόρκη.
Η έντονη τουριστική δραστηριότητα έχει αρχίσει να δημιουργεί σοβαρές εντάσεις στην καθημερινότητα των κατοίκων, ενισχύοντας φαινόμενα τουρισμοφοβίας. Όλο και περισσότεροι ντόπιοι δηλώνουν ότι αποφεύγουν γειτονιές όπως το Γοτθικό Τετράγωνο, η παραλία, η Plaça Catalunya και η Σαγράδα Φαμίλια, λόγω της ασφυκτικής τουριστικής πίεσης.
Οι συνέπειες του υπερτουρισμού είναι πολλαπλές: από την επιβάρυνση των δημόσιων υποδομών, την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τη ρύπανση, έως την άνοδο του κόστους στέγασης και την πολιτιστική αλλοίωση. Σύμφωνα με έρευνα της Evaneos, τέσσερις στους δέκα κατοίκους εκτιμούν ότι οι τουριστικές μισθώσεις εκτοπίζουν τους μόνιμους κατοίκους, ενώ η πλειονότητα θεωρεί πως τα τουριστικά σημεία είναι υπερφορτωμένα.
Παρά τα προβλήματα, ο τουρισμός παραμένει βασικός πυλώνας της οικονομίας. Σύμφωνα με την Turespaña, ο κλάδος απασχολεί περισσότερα από 2,9 εκατομμύρια άτομα, με σχεδόν 100.000 νέες θέσεις εργασίας να έχουν δημιουργηθεί μόνο φέτος. Στελέχη του UN Tourism υπογραμμίζουν τη σημασία του τουρισμού ως εργαλείο πολιτιστικής ανταλλαγής και κοινωνικής κινητικότητας, τονίζοντας την ανάγκη εξισορρόπησης ανάμεσα στην ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα.
Οι ταξιδιωτικές τάσεις δείχνουν πάντως μεταστροφή. Σύμφωνα με την έρευνα Travel Trends 2025 της Simon-Kucher, σχεδόν το ένα τρίτο των ταξιδιωτών στην Ισπανία δηλώνει ότι έχει ακυρώσει ή τροποποιήσει ταξιδιωτικά σχέδια εξαιτίας του συνωστισμού, ενώ το 63% σκοπεύει να αποφεύγει στο μέλλον τους υπερπλήρεις προορισμούς. Αντίστοιχες τάσεις παρατηρούνται και σε άλλες χώρες, όπως η Γαλλία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην έκθεσή της «Unbalanced Tourism Growth at the Destination Level», αποδίδει την αύξηση της τουριστικής πίεσης σε πολλαπλούς παράγοντες: αύξηση του προσδόκιμου ζωής, τεχνολογική πρόοδο, low-cost αεροπορικές εταιρείες και μεταβαλλόμενες ταξιδιωτικές συνήθειες.
Η Βαρκελώνη βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο ενός διεθνούς διαλόγου για τη βιωσιμότητα του τουρισμού. Η πρόκληση για τα επόμενα χρόνια δεν είναι η αύξηση των αφίξεων, αλλά η αποτελεσματική διαχείρισή τους, με σεβασμό στους κατοίκους και τις αντοχές της πόλης.
