Μετά από τρεις δεκαετίες συνεχόμενων αυξήσεων στον κυκλοφοριακό φόρτο και αλλεπάλληλες καθυστερήσεις στον σχεδιασμό, η βρετανική κυβέρνηση έδωσε το «πράσινο φως» στο σχέδιο των £49 δισ. για την κατασκευή τρίτου διαδρόμου στο Heathrow, απορρίπτοντας το φθηνότερο εναλλακτικό μοντέλο της Arora Group.

Η απόφαση ανοίγει τον δρόμο για τη μεγαλύτερη αεροπορική επέκταση στο Ηνωμένο Βασίλειο και καθορίζει την κατεύθυνση του εθνικού σχεδιασμού αεροδρομίων για την επόμενη δεκαετία.

Το σχέδιο που κερδίζει – και το φθηνότερο που απορρίφθηκε

Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε πως επιλέγει «σε αυτή τη φάση» το δικό της σχέδιο για τρίτο διάδρομο στο Heathrow, ύψους £49 δισ., που περιλαμβάνει και μετακίνηση τμημάτων της Μ25 – ένα από τα πιο πολυσύχναστα σημεία του οδικού δικτύου.

Απορρίφθηκε, παρά το σημαντικά χαμηλότερο κόστος (£23 δισ.), η πρόταση του επιχειρηματία Surinder Arora για συντομότερο διάδρομο, η οποία δεν απαιτούσε παρεμβάσεις στον αυτοκινητόδρομο.

Η επιλογή του κρατικού σχεδίου έγινε μετά από «αυστηρή αξιολόγηση» δύο προτάσεων, με την κυβέρνηση να εκτιμά ότι το πλάνο της Heathrow Airport Limited είναι «πιο ανθεκτικό, πιο αποδοτικό» και πιο πιθανό να προχωρήσει εντός του κοινοβουλευτικού χρονοδιαγράμματος.

Τι σημαίνει η απόφαση για την πορεία της επέκτασης

Η έγκριση θα αποτελέσει τη βάση για την αναθεώρηση του Airports National Policy Statement (ANPS), το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα ληφθεί η τελική πολεοδομική απόφαση.

Η δημόσια διαβούλευση για τις αλλαγές στο ANPS θα γίνει το καλοκαίρι του 2026, ενώ στόχος είναι:

● λήψη οριστικής απόφασης έως το 2029,

● ανασχεδιασμός του εναέριου χώρου του Λονδίνου,

● λειτουργία του νέου διαδρόμου μέχρι το 2035.

Σύμφωνα με το Heathrow, το έργο είναι «έτοιμο για υλοποίηση», με δυνατότητα προσθήκης τουλάχιστον 30 νέων ημερήσιων δρομολογίων και αύξηση της συνολικής δυναμικότητας στις 756.000 πτήσεις και 150 εκατ. επιβάτες.

Η αίτηση για την επίσημη έγκριση αναμένεται το 2028.

Αντιδράσεις από αεροπορικές και ακτιβιστές

Αεροπορικές εταιρείες όπως η British Airways και η Virgin Atlantic ζητούν διαβεβαιώσεις ότι το κόστος της επέκτασης δεν θα μετακυλιστεί στους επιβάτες μέσω αυξημένων landing fees.

Αντίθετα, η easyJet έχει εκφράσει ενδιαφέρον για τη διεύρυνση της παρουσίας της στο Heathrow, με τον CEO Kenton Jarvis να κάνει λόγο για «μοναδική ευκαιρία» εισόδου της low-cost εταιρείας σε μεγάλη κλίμακα.

Οργανώσεις κατά της επέκτασης, ωστόσο, καταδίκασαν την κυβερνητική επιλογή, χαρακτηρίζοντάς τη «πράξη εθνικής αυτοκαταστροφής» λόγω περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Η πολιτική διάσταση της απόφασης

Η ανακοίνωση έγινε μία ημέρα πριν την παρουσίαση του προϋπολογισμού, με την υπουργό Μεταφορών Heidi Alexander να τονίζει τον ρόλο του Heathrow ως μοναδικού hub της χώρας, που στηρίζει εμπόριο, τουρισμό και εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Η καγκελάριος Rachel Reeves σημείωσε ότι η επέκταση «ανοίγει τον δρόμο για νέες επενδύσεις, ανάπτυξη και περισσότερες από 100.000 θέσεις εργασίας», επισημαίνοντας πως η σημερινή κυβέρνηση «προχωρά εκεί όπου άλλες δίστασαν».

Το στοίχημα για την επόμενη δεκαετία

Με την επιλογή του ακριβότερου, αλλά πιο ολοκληρωμένου σχεδίου, το Ηνωμένο Βασίλειο μπαίνει σε μια περίοδο εντατικών διαβουλεύσεων πριν την τελική έγκριση. Τα επόμενα χρόνια θα κρίνουν:

● εάν το Heathrow θα καταφέρει να εξασφαλίσει ευρεία κοινωνική και επιχειρηματική υποστήριξη,

● εάν το κόστος θα παραμείνει διαχειρίσιμο χωρίς επιβάρυνση στους επιβάτες,

● και εάν το έργο θα ανταποκριθεί στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις ενός από τα πιο αυστηρά ρυθμιστικά πλαίσια στην Ευρώπη.

Το βέβαιο είναι ότι το «ναι» της κυβέρνησης αναζωπυρώνει τη συζήτηση για την ανάγκη επαρκούς αεροπορικής χωρητικότητας στο Λονδίνο και για το πώς αυτή θα επιτευχθεί με βιώσιμο τρόπο.