του Χάρη Ντιγριντάκη
Με ατραπό στρωμένη με αγκάθια προσιδιάζει η κίνηση της κυκλοφορίας ουκ ολίγες ώρες της ημέρας σε κύριους δρόμους της πρωτεύουσας.
Ο εφιάλτης της κυκλοφοριακής συμφόρησης αιωρείται εδώ και δεκαετίες πάνω από την Αθήνα, όπου οι κεντρικές αρτηρίες «βουλιάζουν» από αυτοκίνητα και οι οδηγοί αναγκάζονται να διαθέσουν αρκετή ώρα από τον προσωπικό τους χρόνο προκειμένου να διασχίσουν τους αυτοκινητόδρομους της πρωτεύουσας.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, ο μέσος οδηγός ΙΧ ξοδεύει επιπλέον 106 ώρες ετησίως λόγω της κίνησης, 223 ευρώ σε καύσιμα, ενώ επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με 254 kg CO2. Όσοι, δε, οδηγούν σε ώρες αιχμής χάνουν επιπλέον 13-15’ ημερησίως στο δρόμο.
Η αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος είναι μια σύνθετη υπόθεση χωρίς εύκολες και γρήγορες λύσεις. Απαιτείται συνολικός σχεδιασμός, που πρωτίστως θα πρέπει να βασίζεται σε επικαιροποιημένα στοιχεία και επιστημονικές μελέτες ώστε εν συνεχεία να μπορέσουν να προωθηθούν οι όποιες λύσεις.
Οι ειδικοί προβλέπουν για τα επόμενα χρόνια επιδείνωση των συνθηκών κυκλοφοριακής ασφυξίας στην Αττική, καθώς είναι ξεκάθαρο ότι οι ανάγκες για μετακινήσεις είναι πολύ μεγαλύτερες από τα όρια της κυκλοφοριακής ικανότητας των δρόμων.
Ο μεγάλος “ασθενής”, η λεωφόρος Κηφισού, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα, αφού η συνήθης κατάσταση είναι να βρίσκεται μονίμως στο “κόκκινο”.
Μόνο μεταξύ 2022 και 2023, η ημερήσια αύξηση των οχημάτων που περνούν τον Κηφισό υπολογίζεται γύρω στα 20.000 – 30.000 οχήματα. Δηλαδή, το 2022 εκτιμάται ότι περνούσαν από τον Κηφισό 150.000 – 160.000 οχήματα την ημέρα, το 2023 είναι 170.000 – 190.000 οχήματα την ημέρα
Επιστροφή των Αθηναίων στα ΜΜΜ
Με δεδομένο ότι ο αριθμός των ΙΧ στους δρόμους συνεχώς αυξάνεται, η άμεση λύση για να βελτιωθεί η εικόνα στο Λεκανοπέδιο είναι να αυξηθεί η αξιοπιστία των ΜΜΜ προκειμένου οι πολίτες να στρέφονται σε αυτά.
Οι επιβάτες επιστρέφουν σταδιακά στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, οι οποίες προχωρούν στην υλοποίηση παρεμβάσεων, όπως ανανέωση στόλου, ανασχεδιασμό δρομολογίων και εισαγωγή νέων υπηρεσιών.
Ψηλά στην ατζέντα του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών η ενίσχυση και ο εκσυγχρονισμός του στόλου των μέσων μαζικής μεταφοράς, που αποτελεί βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η σύμβαση προμήθειας 250 νέων ηλεκτρικών λεωφορείων, τα οποία θα κυκλοφορούν στους δρόμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης έως τα τέλη Απριλίου. Στις προθέσεις του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρήστου Σταικούρα είναι η προμήθεια άλλων 100 λεωφορείων ίδιας κατηγορίας.
Με τα νέα υπερσύγχρονα, ηλεκτρικά αστικά οχήματα, μήκους 12 μέτρων, προωθείται η βιώσιμη αστική κινητικότητα, εξασφαλίζεται η ενεργειακή αποδοτικότητα και η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του στόλου, ενώ στο επιβατικό κοινό θα συνεχίσουν να παρέχονται οικονομικά προσιτές μετακινήσεις, με σαφώς υψηλότερη ποιότητα υπηρεσιών.
Ο συνολικός σχεδιασμός του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, προβλέπει την προμήθεια 1.300 νέων λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας για τους στόλους των συγκοινωνιακών φορέων Αθήνας και Θεσσαλονίκης, έως το τέλος της τετραετίας.
Παράλληλα ο ΟΑΣΑ προχωράει σε επανασχεδιασμό των δρομολογίων στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής.
Οι μετακινήσεις, στην περιοχή αρμοδιότητας του, εξυπηρετούνται σήμερα από 1.400 λεωφορεία και τρόλεϊ, 50 συρμούς του μετρό και 24 συρμούς του τραμ.
Στόχος είναι η ανάπτυξη ενός σχεδίου που θα λαμβάνει υπόψη την ανακατάταξη του πληθυσμού και την εξέλιξη των οικισμών της Αττικής, όπως για παράδειγμα τα παραθεριστικά θέρετρα σε αστικές περιοχές.
Στην αναδιάταξη των δρομολογίων, ο ΟΑΣΑ σχεδιάζει να αξιοποιήσει τις τεχνολογίες της «Τεχνητής Νοημοσύνης», προκειμένου, για παράδειγμα, να προσθέσει οχήματα σε δρομολόγια με αυξημένη κίνηση, αφαιρώντας οχήματα από περιοχές, όπου η ζήτηση είναι περιορισμένη.
Αυξημένη η χρήση των μέσων σταθερής τροχιάς
Την ίδια στιγμή αυξημένη κατά 20% το πρώτο 8μηνο φέτος, σε σχέση με το 2022, εμφανίζεται η επιβατική κίνηση στα μέσα σταθερής τροχιάς (μετρό, τραμ), πλησιάζοντας τα προ πανδηνίας επίπεδα του 2019.
«Ανάσα» στο οξύ κυκλοφοριακό πρόβλημα αναμένεται να δώσει η κατασκευή της γραμμής 4 του Μετρό, ένα έργο κομβικής σημασίας, καθώς θα εξυπηρετεί καθημερινά περίπου 350.000 πολίτες, ενώ 53.000 αυτοκίνητα θα βγουν από τους δρόμους και η απόσταση Γαλάτσι – Γουδή θα καλύπτεται σε 17 λεπτά.
Η νέα γραμμή, στην πρώτη φάση της ανάπτυξής της, που θα συνδέει το Άλσος Βεΐκου με το Γουδή, και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2029, θα αποτελείται από 15 σύγχρονους σταθμούς και σιδηρόδρομο διπλής τροχιάς, μήκους 12,8 χιλιομέτρων.
Θα εξυπηρετεί οικιστικές ζώνες στο πυκνοκατοικημένο κεντρικό τμήμα του αστικού ιστού, αλλά και σημαντικές υπηρεσίες, επιτρέποντας τη σύνδεση του Άλσους Βεΐκου με τα Δικαστήρια σε διάστημα 5 λεπτών και με την Πανεπιστημιούπολη σε 14 λεπτά.
Το έργο της γραμμής 4 εκτείνεται από την περιοχή του Άλσους Βεΐκου στο Γαλάτσι έως το Γουδή στο Φρέαρ TBM Κατεχάκη, ενώ υπάγεται στα διοικητικά όρια των Δήμων Αθήνας, Γαλατσίου, Καισαριανής και Ζωγράφου.
Έως το τέλος του έτους, αρχές 2025 αναμένεται να ξεκινήσει και η β` φάση του διαγωνισμού για την επέκταση της γραμμής 2 του μετρό προς Ίλιον, που προβλέπει περίπου 4 χιλιόμετρα υπόγειας διπλής γραμμής και την κατασκευή 3 σταθμών.
Με αυτή την επέκταση η “κόκκινη” γραμμή 2 διευρύνεται ακόμα περισσότερο και θα διαθέτει 23 σταθμούς, ξεκινώντας από το Ελληνικό και φτάνοντας μέχρι τα σύνορα του Καματερού.
Θα εξυπηρετεί τα νότια προάστια, ενώ μελλοντικά σχεδιάζεται να φτάσει μέχρι το Μενίδι διασχίζοντας την Αττική Οδό, περνώντας από το Καματερό και τα Άνω Λιόσια.
Με τη λειτουργία του αναμένεται να μειωθούν σημαντικά οι χρόνοι πρόσβασης στο κέντρο της Αθήνας από τις δυτικές συνοικίες (από το Ίλιον στην Ομόνοια, σε περίπου 18 λεπτά).
Σύμφωνα με τον Σύμβουλο Διαχείρισης Κυκλοφορίας & Οδικής Ασφάλειας της Περιφέρειας Αττικής κ. Κίμωνα Λογοθέτη, τα μέσα σταθερής τροχιάς θα πρέπει να γίνουν πιο “ελκυστικά” για το επιβατικό κοινό, που έτσι κι αλλιώς δείχνει να τα προτιμά, καθώς η ευρεία χρήση τους θα συμβάλει σημαντικά στην ανακούφιση του κυκλοφοριακού προβλήματος αλλά και στο μείζον θέμα της στάθμευσης.
Στο πλαίσιο αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της βελτίωσης των υποδομών στάθμευσης ώστε οι πολίτες να έχουν τη δυνατότητα των συνδυαστικών μεταφορών.
Στη «μάχη» για την αντιμετώπιση του κυκλφοριακού προβλήματος ο κ Λογοθέτης ανέδειξε, επίσης, και τη σπουδαιότητα του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας, το οποίο χαρακτήρισε σημαντικό εργαλείο για την άμεση και αξιόπιστη ενημέρωση των οδηγών.
Έχει ενισχυθεί η εξωστρέφεια, έτσι ώστε η πληροφορία να φτάνει σε κάθε οδηγό όχι μόνο μέσω των ηλεκτρονικών πινακίδων, αλλά και από το ραδιόφωνο μέσα από πολλούς σταθμούς. Ακόμη και πριν φύγουν απ’ το σπίτι, οι οδηγοί λαμβάνουν καθημερινή ενημέρωση για την κίνηση στους δρόμους.
Έχουμε όμως καταφέρει, να χτίσουμε μία ειλικρινή σχέση με τους καθημερινούς χρήστες του οδικού δικτύου, μεταφέροντας τους πάντα την πραγματική εικόνα και τα πραγματικά αίτια που προκαλούν τις καθυστερήσεις, πρόσθεσε.
Ο ρόλος του Μητροπολιτικού Φορέα
Στόχος του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είναι ο ουσιαστικός συντονισμός των συναρμόδιων φορέων και η ορθολογική χρήση των πόρων για την επίλυση ζητημάτων που συντελούν στην κυκλοφοριακή συμφόρηση.
Στο πλαίσιο αυτό προωθείται η δημιουργία μητροπολιτικών φορέων, που θα είναι υπεύθυνοι για το κυκλοφοριακό σε Αττική και Θεσσαλονίκη.
Έχει ήδη ολοκληρωθεί η προμελέτη για την περιοχή της Αττικής και επόμενο βήμα είναι πλέον η λεπτομερής σχεδίαση των αρμοδιοτήτων του φορέα και η σύνταξη σχεδίου νόμου για την ίδρυσή του.
